Trẻ em là độ tuổi rất hay bị sổ mũi. Do đó, việc tìm hiểu về chứng sổ mũi - chảy nước mũi ở trẻ là rất cần thiết. Sổ mũi - chảy nước mũi là triệu chứng thường gặp ở trẻ nhỏ. Nguyên nhân trẻ hay bị sổ mũi, chảy nước mũi là do các tác nhân bên ngoài như bụi bẩn, vi khuẩn... xâm nhập làm cho trẻ bị chảy nước mũi. Sổ mũi không chỉ gây ảnh hưởng tới sinh hoạt của bé, mà còn có thể gây ra một số bệnh về đường hô hấp khác. >>> Có thể bạn quan tâm: Cách chữa chảy nước mũi hiệu quả Nguyên nhân chảy nước mũi ở trẻ em? Bình thường hốc mũi được lót bằng một lớp niêm mạc của đường hô hấp. Chúng có nhiệm vụ tiết ra chất nhầy làm ẩm không khí khi đi qua mũi, góp phần bảo vệ cơ thể bằng cách giữ lại bụi bẩn, vi khuẩn rồi tống xuống họng nhờ lớp thảm nhầy và hệ thống lông chuyển trên bề mặt tế bào. Khi lớp biểu mô này bị kích thích bởi thời tiết, hóa chất, tình trạng viêm, nhiễm trùng hay dị vật, các khối u,... chúng sẽ tăng cường tiết dịch nhiều hơn bình thường, gây nên sổ mũi. Ở trẻ em, virus là nguyên nhân chủ yếu dẫn tới tình trạng này. Chúng có thể là virus gây cúm, cảm lạnh thông thường hay các loại virus khác như sởi,... Virus cảm lạnh xâm nhập vào cơ thể qua mũi, dính vào các phân tử tế bào. Cơ thể sẽ giải phóng ra một chất hóa học gọi là cytokine gây viêm, chảy nước mũi. Khi bị cảm lạnh, chất nhầy thường rõ ràng và chảy nước. Các triệu chứng khác bao gồm hắt hơi, ho, đau họng, chảy nước mắt và đau nhức cơ thể. Thông thường, chất gây dị ứng sẽ làm mũi ngứa, sưng, khiến bạn hắt hơi và chảy nước mũi” Polyp mũi là một trong những bệnh tai mũi họng phổ biến. Polyp mũi gây ra các triệu chứng giống như viêm mũi xoang như nghẹt mũi, khó thở, chảy nước mũi liên tục, thay đổi về khứu giác,... Ngoài ra, sổ mũi cũng có thể do vi khuẩn như phế cầu,... tình trạng dị ứng với thức ăn hay tiếp xúc với hóa chất,... Sổ mũi thông thường là một triệu chứng nhẹ, nhưng nếu bé có thêm các dấu hiệu khác như ho kéo dài, khó thở, mệt mỏi, thở khò khè,... thì mẹ cần lưu ý đưa bé tới cơ sở y tế vì đó có thể là biểu hiện của các bệnh lý đường hô hấp dưới nặng hơn cần điều trị. >>> Mời bạn xem thêm: Điều trị chứng nghẹt mũi cho trẻ Cách xử trí khi trẻ bị sổ mũi 1.Sử dụng nước muối sinh lý và dụng cụ hút mũi Dụng cụ hút mũi đặc biệt hiệu quả đối với trẻ nhỏ chưa biết xì mũi. Nước muối sinh lý rất an toàn, mẹ nên làm ấm nước muối, xịt vào mũi trẻ giúp giảm dịch nhầy. Sau đó, mẹ tiếp tục dùng dụng cụ để hút sạch nước mũi. Cách làm: Để bé nằm ngửa, đầu hơi ngửa ra sau. Nhỏ nước muối sinh lý ấm (có thể sử dụng nước muối biển) vào từng bên mũi. Với trẻ dưới 1 tuổi nhỏ 1 đến 2 giọt, trẻ lớn hơn có thể nhỏ 4 đến 5 giọt. Nếu trẻ lớn, mẹ có thể bảo bé hít nhẹ sau khi nhỏ mũi. Để khoảng 30 giây cho nước thấm vào làm loãng đờm trong hốc mũi. Lưu ý: Nếu dịch mũi bé chảy ra chỉ có màu trắng trong, mẹ chỉ cần vệ sinh mũi cho bé đúng cách tại nhà. Trường hợp dịch mũi nhầy, đục hay chuyển sang màu xanh vàng thì mẹ cần cho bé đi khám để bác sỹ có thể xác định nguyên nhân, mức độ cũng như cách điều trị phù hợp. 2.Làm sạch hốc mũi bằng cách xì Nếu trẻ đã lớn có thể tự xì ra được, mẹ hướng dẫn bé xì từng bên mũi một bằng cách bịt mũi bên kia lại, tránh làm hai bên một lúc có thể khiến đờm quay ngược trở lại khiến bé khó chịu hơn. Với bé nhỏ chưa biết xì mũi, mẹ dùng bóng hút để hút mũi ra. Bóp xẹp bóng hút, đưa đầu hút vào trong cửa mũi, lấy tay bịt mũi bên kia rồi đột ngột thả bóng phình ra, đờm sẽ được hút vào bóng hút. Mẹ lưu ý không hút mũi bé trực tiếp bằng miệng mẹ vì có thể làm lây lan vi khuẩn từ mẹ sang. Sau khi hút mũi, mẹ nhớ vệ sinh bóng hút sạch sẽ, cất vào nơi sạch sẽ, thoáng mát, tránh để bụi bẩn, vi khuẩn bám vào. Mỗi ngày mẹ có thể rửa và hút mũi cho bé 4 lần hoặc nhiều hơn nếu bé có dấu hiệu nghẹt mũi và tiết dịch mũi nhiều. 3.Cho bé uống nhiều nước Nên cho trẻ uống nhiều nước, sữa, nước trái cây, soup hoặc thức ăn dạng lỏng để dịch mũi lỏng hơn và dễ làm sạch. Mẹ cần tránh ăn đồ ăn có nhiều dầu mỡ và chất béo. 4.Tắm nước gừng ấm Hơi nước gừng ấm giúp làm lỏng dịch mũi, bé sẽ dễ xì ra hoặc mẹ cũng dễ làm sạch bằng dụng cụ hút mũi hơn. Mẹ cũng nên xoa chút dầu tràm hoặc dầu khuynh diệp vào lòng bàn chân bé, massage vài phút, xoa dầu vào lưng và ngực. Ngoài ra, trước khi đi ngủ bé cũng cần được mang tất. 5.Nằm cao đầu khi ngủ Tư thế ngủ cao đầu giúp ngăn nước mũi chảy ngược vào trong gây ngạt mũi, thay vào đó nước mũi sẽ chảy ra ngoài giúp bé dễ chịu hơn. Khi nào nên gặp bác sĩ Thông thường, trẻ không cần gặp bác sĩ khi bị sổ mũi. Tuy nhiên, một số trường hợp mẹ nên hỏi ý kiến bác sĩ như: Trẻ sổ mũi kèm sốt cao trên 2 ngày Có những triệu chứng cúm kèm theo đau ê ẩm người, nôn ói,... Nghi ngờ dị vật lọt vào mũi Có triệu chứng sổ mũi do dị ứng Phương pháp phòng ngừa bệnh sổ mũi ở trẻ Để bé không bị làm phiền bởi sổ mũi thì cách hay nhất đó là để phòng sổ mũi cho người bạn nhỏ. Mẹ có thể áp dụng những biện pháp sau: Vệ sinh mũi thường xuyên cho bé. Mẹ cũng làm tương tự như trên nhưng ít hơn, khoảng 2 lần mỗi ngày. Hạn chế để bé tiếp xúc với khói bụi, hóa chất (như nước tẩy rửa,...), đeo khẩu trang cho bé khi đi đường, trời lạnh,... Luôn mặc đủ ấm cho trẻ, chú ý vùng cổ, ngực, nhất là khi trời lạnh, thay đổi thời tiết. Hạn chế để trẻ tiếp xúc với phấn hoa, khói thuốc là hay các tác nhân dị ứng khác: bụi nhà, lông súc vật, thức ăn dễ dị ứng,... bởi chúng có thể kích thích niêm mạc mũi tăng xuất tiết, gây sổ mũi. Bổ sung thêm sắt, vitamin vào bữa ăn hàng ngày của trẻ. Mẹ nên cho bé ăn đủ chất dinh dưỡng với các loại thực phẩm phong phú, đa dạng để bé ăn ngon miệng, giúp nâng cao sức đề kháng. Khuyến khích trẻ tập thể dục thể thao hàng ngày giúp tăng cường sức khỏe, nhất là việc hít thở sâu, mạnh khi tập thể dục góp phần làm cho đường hô hấp khỏe mạnh hơn. Sổ mũi là một bệnh thông thường không gây nguy hiểm. Tuy nhiên nếu chăm sóc trẻ không đúng cách, để bệnh kéo dài có thể gây nên những biến chứng nặng hơn như viêm mũi dị ứng, viêm xoang mạn tính, viêm phế quản, viêm phổi,... Do vậy, khi bé có các biểu hiện khác nặng hơn đi kèm, mẹ nên đưa bé đi khám để được tư vấn.
Viêm mũi dị ứng
Nghẹt mũi kéo dài - Nguyên nhân và cách trị
Nghẹt mũi là một dấu hiệu thường gặp của đường hô hấp, nhất là mỗi khi thời tiết thay đổi. Triệu chứng này có thể chỉ là biểu hiện của cảm lạnh thông thường, có thể tự hết. Tuy nhiên, khi nghẹt mũi kéo dài quá lâu, bạn cần chú ý, đó có khả năng là dấu hiệu của một vấn đề khác nghiêm trọng hơn. Ngạt mũi kéo dài gây ảnh hưởng sức khỏe Nhận biết nghẹt mũi kéo dài Khi bạn bị nghẹt mũi trong một thời gian dài, khoảng trên 3 tuần, được coi là nghẹt mũi mạn tính. Bên cạnh việc mũi bạn luôn có dịch gây tắc mũi, không thở được bằng mũi, nghẹt mũi mạn tính còn có các dấu hiệu khác như: Thay đổi giọng nói: giọng bạn trở nên khàn, nghe ngàn ngạt như không có không khí đi qua mũi. Khó thở khi ngủ: tình trạng nghẹt mũi thường tăng về ban đêm khiến bạn khó thở, làm cho giấc ngủ bị gián đoạn, ngủ không sâu giấc, hậu quả là bạn luôn mệt mỏi, buồn ngủ vào ban ngày, có xu hướng ngủ nhiều hơn, làm giảm hiệu quả lao động. Với trẻ nhỏ, ngáy nhiều trong khi ngủ cũng có thể là dấu hiệu của nghẹt mũi kéo dài. Nguyên nhân gây nghẹt mũi mạn tính Nghẹt mũi kéo dài ít khi là do nguyên nhân cấp tính như cảm lạnh, nhiễm virus thông thường, đó thường là biểu hiện của một nguyên nhân tồn tại lâu dài chưa được xử trí như: Viêm nhiễm mạn tính của đường hô hấp trên: viêm xoang mạn tính, viêm mũi dị ứng,... Viêm VA là một nguyên nhân hay gặp gây nghẹt mũi kéo dài ở trẻ em. Khối u, polyp nhỏ trong mũi, xoang làm cản trở đường lưu thông của dịch mũi. Dị ứng: Bao gồm bụi bẩn, lông thú cưng, nấm mốc, vi trùng, vi khuẩn, phấn hoa… trôi nổi trong không khí hoặc bám vào các vật dụng xung quanh bạn mà mắt thường khó nhìn thấy được. Khi bạn bị dị ứng, mũi sẽ sinh ra phản xạ tự nhiên là ngứa ngáy, hắt hơi và tiết dịch nhầy Polip mũi: Polyp mũi thực chất là hiện tượng trong khoang mũi mọc ra một hay nhiều cục thịt thừa. Sở dĩ chứng bệnh này gây ngạt mũi là vì các cục thịt mọc không đúng chỗ thường dẫn tới tình trạng máu lưu thông kém trong các mạch máu mũi, từ đó khiến các mao mạch máu bị sưng lên khiến việc thở bằng mũi trở nên khó khăn. Rối loạn cảm giác: khiến cho người bệnh luôn thấy nghẹt mũi dù thực tế không có sự tắc nghẽn đường thở. Rối loạn nội tiết: thường gặp ở phụ nữ mang thai Stress: Chứng stress là hệ quả của nghẹt mũi kéo dài, căng thẳng kéo dài có thể gây ra những thay đổi về nồng độ hormone trong cơ thể khiến các mạch máu phình to hơn, chèn ép và gây lên chứng khó thở. Tiếp xúc thường xuyên, liên tục với các tác nhân: khói bụi, hóa chất, khói thuốc lá,... cũng có thể khiến bạn nghẹt mũi, chảy nước mũi kéo dài. >>>Xem tham khảo: Ngạt mũi khó thở nguyên nhân do đâu Điều trị nghẹt mũi kéo dài Do có các nguyên nhân trên nên nghẹt mũi mạn tính thường cần phải điều trị nguyên nhân tận gốc mới có thể chấm dứt tình trạng này. Tùy từng nguyên nhân có các cách điều trị phù hợp: cắt bỏ khối u, polyp, chỉnh sửa vách ngăn, điều trị viêm xoang , nạo VA,... Dùng thuốc để điều trị Phối hợp với điều trị nguyên nhân, bác sỹ có thể kê cho bạn một số loại thuốc nhằm giảm tình trạng nghẹt mũi như: thuốc gây co mạch, corticoid,... Thuốc gây co mạch tại chỗ giúp giảm tiết dịch trong mũi, xoang nên góp phần làm giảm tắc mũi, giúp bạn dễ thở hơn. Tuy nhiên, không nên dùng thuốc quá 10 ngày sẽ dẫn tới tình trạng lệ thuộc thuốc, gây viêm mũi do thuốc, khó điều trị. Thuốc gây co mạch cũng không được dùng cho những người bị viêm mũi teo, có bệnh tim mạch hoặc trẻ em dưới 7 tuổi. Corticoid cũng không được sử dụng dài ngày do có thể gây ra nhiều tác dụng phụ như: đái tháo đường, phù, tăng huyết áp, rối loạn điện giải,... Corticoid dùng tại chỗ (dưới dạng thuốc xịt mũi, nhỏ mũi) giúp hạn chế những tác dụng phụ này, tuy nhiên vẫn không nên dùng kéo dài và cần có sự kiểm soát của bác sỹ. Để hỗ trợ điều trị cũng như giúp giảm bớt sự khó chịu do nghẹt mũi, bạn có thể áp dụng một số cách sau đây: Rửa mũi hàng ngày bằng nước muối: Cách xì mũi đúng: Trước tiên, bịt một bên mũi, xì mũi ra bên kia; sau đó đổi bên. Nếu dịch mũi đặc hoặc niêm mạc mũi sưng thì không nên xì mạnh. Có thể dùng nước muối sinh lý hoặc nước biển sâu xịt mũi để làm dịch mũi loãng ra và niêm mạc mũi co lại, sau đó mới xì mũi. Rửa mũi Bạn có thể dùng nước muối sinh lý, nước muối biển có bán tại các hiệu thuốc hoặc tự pha theo công thức: nửa thìa cà phê muối pha với ¼ lít nước. Có thể nhỏ trực tiếp nước muối vào từng bên mũi hoặc dùng để súc họng (bạn ngậm một ngụm nước muối, ngửa cổ lên cho nước trôi xuống họng nhưng bạn đừng nuốt mà hãy thổi hơi lên cho nước muối bị tống ngược trở lại gây ra tiếng động trong cổ họng). Với nước muối này, bạn sẽ không bị khó chịu như khi nước chảy vào mũi. Rửa mũi hàng ngày khoảng 2 – 3 lần đặc biệt sau khi ra đường về, trước khi đi ngủ và buổi sáng thức dậy, giúp bạn dễ chịu hơn. Đây là một phương pháp phòng ngừa bệnh viêm mũi xoang hết sức đơn giản, hiệu quả và tiết kiệm. Xịt mũi đúng cách trị ngạt mũi hiệu quả Bổ sung nhiều nước uống nước giúp cuốn bớt phần dịch mũi trôi xuống họng, làm giảm cảm giác ngứa, vướng tắc ở họng nên bạn đỡ phải tằng hắng hơn. Nước ấm có pha chút chanh là tốt nhất trong trường hợp này. Thể dục thể thao có thể bạn sẽ thấy không liên quan lắm, thậm chí thấy không hợp lý khi mà mũi bạn không thở được lại đi tập thể dục. Tuy nhiên, khi tập thể dục, động tác hít sâu, thở mạnh giúp cho luồng không khí ra vào mũi nhiều hơn, làm giảm sự bít tắc trong mũi. Tập thể dục cũng giúp bạn nâng cao sức đề kháng, tránh việc mắc thêm những loại vi khuẩn, virus khác vốn rất thích môi trường ẩm ướt ở khoang mũi bị nghẹt. Để có thể điều trị tận gốc nghẹt mũi kéo dài, bạn cần đến các cơ sở y tế để được chẩn đoán, tìm ra nguyên nhân gây bệnh, từ đó có các biện pháp điều trị phù hợp. Bạn tránh tự ý dùng thuốc tại nhà có thể làm cho bệnh nặng thêm, ảnh hưởng không tốt tới việc điều trị sau này. Xem thêm: Nghẹt mũi, nguyên nhân cách trị Tham khảo mẹo chữa không dùng thuốc tại nhà Bấm huyệt Dùng 2 ngón tay trỏ hướng vào hai bên lỗ mũi, ấn đẩy lên đẩy xuống 2 huyệt nghinh hương (sát cạnh cánh mũi), làm cho 2 lỗ mũi lúc thu hẹp lại, lúc phồng ra, đồng thời hít vào mạnh, tắc bên nào hít bên đó, thở ra đường miệng. Nếu 2 lỗ mũi vẫn tắc dùng ngón trỏ và ngón cái cùng bên cầm đầu chóp mũi lắc qua lắc lại, vừa lắc vừa hít mạnh đến khi thật thông thì thôi. Cuối cùng, dùng ngón tay cái để vào đầu mũi (tî chẩn) phía sát đường nhân trung môi trên bật ngược mũi lên 5-7 lần. Mỗi ngày làm từ 3-7 lần. Đắp tép tỏi Dùng 1 tép tỏi giã nát đắp vào huyệt dũng tuyền, mỗi tối 1 lần. Cách xác định huyệt: lấy ở điểm nối 2/5 trước và 3/5 sau của đoạn nối giữa gốc ngón chân 2 (kể từ ngón cái) và điểm giữa bờ sau gót chân, trong chỗ lõm ở gan bàn chân. Huyệt dũng tuyền Xông hơi Nếu nghẹt mũi kèm mệt mỏi, hãy pha nước ấm với tinh dầu bạc hà, hoặc gừng giã nhỏ sẽ để xông hơi (có bồn tắm ngâm mình càng tốt), giúp cơ thể tiết ra các chất bẩn, lưu thông mạch máu, tinh thần sảng khoái, đẩy lùi bệnh tật. Dùng trà nóng Sử dụng một tách trà nóng (trà bạc hà, trà xanh...), cũng có thể đẩy lùi cảm cúm – một trong những nguyên nhân gây ngạt mũi. Còn giúp tinh thần sảng khoái, ấm cơ thể, nâng cao sức khỏe và sức đề kháng, giảm viêm nhiễm. Hít hương dầu khuynh diệp Khi bị nghẹt mũi bạn có thể hít dầu khuynh diệp ngay lúc đó hoặc xông mũi bằng nước nóng hòa với muối để giúp giảm nhẹ triệu chứng. Sử dụng hành tây, hành tím, tỏi Bạn có thể xắt hành tây, hành tím hoặc tỏi miếng nhỏ, cho vào cốc, hoặc bát nhỏ rồi bắt đầu xông mũi. Nếu giã nhuyễn càng phát huy tác dụng. Theo các nhà khoa học, hành tây có thể đẩy lùi chứng ngạt mũi nhanh chóng mà không có tác dụng phụ. Cắt nhỏ hoặc giã nát hành tây ra sau đó lấy một cái khăn mỏng buộc kín lại rồi để gần mũi ngửi cho đến khi hết ngạt mũi. Nên xem: Mẹo chữa trị ngạt mũi Xử lý cơn nghẹt mũi ngay tức thì Với trẻ em: Trẻ em, có thể dùng nước muối sinh lý để chăm sóc mũi: Mỗi ngày nên nhỏ mũi 2 - 3 lần. Nước muối sinh lý giúp chống khuẩn rất tốt, nó làm loãng nước mũi đặc và thông mũi nhanh chóng. Còn nếu mũi đang khỏe mạnh, nhỏ một vài giọt nước muối sinh lý mỗi ngày cũng làm cho mũi được sạch và khiến “vi khuẩn không kịp sản sinh”. Với người lớn Xông mũi: Dùng bát nước nóng và bỏ thêm 2 thìa muối vào, kề mũi gần bát và hít hà hơi nước bốc lên, giúp thông mũi và đẩy sạch nước mũi nhầy ra ngoài. Mát-xa nhẹ nhàng cánh mũi: Lấy hai ngón tay thuận nhất vuốt dọc nhẹ nhàng từ từ lên xuống sống mũi. Làm 10 lần đờm trong mũi tan ra, hết cơn nghẹt mũi. Phòng ngừa và điều trị nghẹt mũi kéo dài Nên: Bổ sung nhiều nước vào cơ thể để làm giảm dịch nhầy ở mũi (8-10 ly/ngày), và dùng các thức uống lỏng (canh, nước rau luộc, nước ép trái cây, trà thảo dược) giúp trị chứng nghẹt mũi. Luôn ăn những thức ăn nóng và uống nước nóng giúp ngăn ngừa mất nước và giảm nghẹt mũi. Nên thường xuyên ăn nhiều rau, ngũ cốc nguyên chất và các loại cá. Thường xuyên vệ sinh phòng ốc sạch sẽ: Giặt rèm cửa, vệ sinh chăn màn để giảm bụi và các vi khuẩn- tác nhân gây ngạt mũi Tránh: Tránh xa những loại thực phẩm nhiều đường và cacbonhydrat vì nó sẽ làm chứng nghẹt mũi trầm trọng hơn Tránh những gấu bông, thú cưng... là những hung thủ tích bụi, vi khuẩn xung quanh lâu ngày gây ra những vấn đề về nghẹt mũi Hạn chế ăn thực phẩm có nhiều đường, bột vì chúng sẽ làm chứng nghẹt mũi thêm trầm trọng. Tránh những kích thích như khói thuốc, mùi son, mùi nước hoa, rượu vì chúng làm bạn khó chịu hơn. Tránh xa những loại thực phẩm nhiều đường và cacbonhydrat vì nó sẽ làm chứng nghẹt mũi trầm trọng hơn. Để nâng cao hiệu quả điều trị có thể kết hợp dùng các bài thuốc và các phương pháp với nhau. Thông thường, người ta hay dùng kết hợp một bài thuốc uống, một bài thuốc nhỏ, đắp tại chỗ với một phương pháp không dùng thuốc. Sử dụng Xoang Bách Phục cho bệnh viêm mũi, viêm xoang dị ứng XOANG BÁCH PHỤC với các thành phần thảo dược giúp tăng cường miễn dịch, giảm nguy cơ dị ứng, chống viêm, làm loãng và tăng bài xuất chất nhầy, giảm đau cho khu vực xoang, đầu và mặt. Giúp ngăn ngừa tái phát viêm mũi dị ứng, viêm xoang mãn tính trên cơ địa dị ứng Với những thành phần như: Kinh giới, Kim ngân, ImmuneGamma ...sẽ đánh bay: Nguy cơ dị ứng, chống viêm, giảm đau cho các khu vực xoang, đầu và mặt trong bệnh viêm xoang mạn tính. Hỗ trợ điều trị và ngăn ngừa tái phát viêm mũi dị ứng, viêm xoang mạn tính trên cơ địa dị ứng Giúp giảm các triệu chứng của bệnh: Tắc mũi, chảy nước mũi, nước mũi có màu xanh, vàng Để mua đúng Xoang Bách Phục tại nhà thuốc hãy xem TẠI ĐÂY Nếu bạn còn thắc mắc về bệnh viêm mũi, viêm xoang dị ứng – vui lòng gọi về tổng đài 18001014 (miễn phí cước gọi) để được giải đáp thắc mắc
Các nguyên nhân gây nghẹt mũi bạn cần biết
Nghẹt mũi tưởng chừng như là một bệnh lý phổ thông và đơn giản. Tuy nhiên, chứng bệnh này không những gây phiền toái cho bạn, mà nếu không điều trị dứt điểm còn có khả năng gây ra một số bệnh mãn tính khác như viêm mũi dị ứng... Để có được phương pháp điều trị nghẹt mũi tốt nhất, Xoang Bách Phục xin giới thiệu tới bạn thông tin về nguyên nhân gây nghẹt mũi để chúng ta cùng phòng tránh và điều trị bệnh có hiệu quả nhất! Tại sao bạn bị nghẹt mũi? Hốc mũi của bạn được cấu tạo gồm hai khoang trong khối xương mặt, được ngăn cách nhau bằng vách ngăn mũi. Đây là cửa ngõ đầu tiên của đường hô hấp, nơi mà không khí sẽ được lọc sạch phần lớn bụi bẩn, làm ấm và làm ẩm trước khi đi xuống phía dưới. Để đảm nhiệm chức năng này, mũi được lót bởi một lớp niêm mạc có các lông chuyển ở trên bề mặt, các tuyến tiết nhầy nằm ở bên dưới cũng như có các cuốn mũi (hình thành do xương nổi gồ lên) nằm ở hai bên đối diện với vách ngăn mũi. Hệ thống lông chuyển giúp giữ lại những hạt bụi có kích thước tương đối lớn trở lên (những hạt bụi nhỏ sẽ được lọc ở các vị trí thấp hơn của đường hô hấp), sau đó chúng được tống ra ngoài nhờ phản xạ ho, hắt hơi hay động tác rửa mũi. Các tuyến tiết nhầy như tên gọi của chúng có tác dụng tiết dịch nhầy vừa nhằm làm ẩm không khí, vừa hỗ trợ các lông chuyển hoạt động nhịp nhàng. Các cuốn mũi hình thành làm tăng diện tích tiếp xúc của mũi với không khí, đảm bảo thực hiện các chức năng được tốt hơn. Ngoài ra, trong lớp niêm mạc mũi chứa nhiều mạch máu, xoang mạch giúp làm ấm không khí, nhất là khi gặp không khí lạnh. Khi có các yếu tố bất lợi tác động vào mũi, các trường hợp sau có thể xảy ra dẫn tới nghẹt mũi: Sưng nề niêm mạc mũi, nhất là vùng các cuốn mũi, có thể do vi khuẩn, virus gây viêm hay do tác dụng của thuốc, hóa chất,... Niêm mạc mũi sưng nề làm bít tắc, gây cản trở dịch mũi được tiết ra thoát xuống họng, dẫn tới nghẹt mũi. Các tuyến tiết nhầy tiết ra quá nhiều dịch: khi bị dị ứng, viêm nhiễm,... khiến cho dịch không thể thoát đi hết, ứ đọng lại cũng gây nghẹt mũi. Trường hợp này thường đi kèm với sổ mũi. Hẹp đường đi của không khí, dịch mũi: khối u, polyp có thể gặp ở người lớn hay có vật lạ trong mũi như hạt lạc, hạt đỗ, đồ chơi,... gặp ở trẻ nhỏ do trẻ tự cho vào. Do cấu trúc mũi bất thường: vẹo vách ngăn mũi,... trẻ sơ sinh có thể có màng nhầy hay mảnh xương bít tắc cửa mũi phía sau. >>> Có thể bạn quan tâm: Mẹo chữa chứng viêm mũi ở trẻ em Nguyên nhân nghẹt mũi Những nguyên nhân dưới đây có thể gây ra nghẹt mũi cho bạn: Viêm nhiễm đường hô hấp như: viêm xoang, viêm mũi dị ứng, viêm mũi teo, cúm, cảm lạnh thông thường,.... Với cúm, cảm lạnh hay những nhiễm khuẩn cấp tính khác thường chỉ gây nghẹt mũi trong khoảng thời gian ngắn, nếu nghẹt mũi kéo dài (trên 3 tuần) bạn nên đề phòng viêm xoang mạn tính hay viêm mũi dị ứng, viêm mũi teo. Cảm lạnh cũng là một nguyên nhân gây nghẹt mũi Dị vật trong mũi: hạt đỗ, hạt lạc, nút áo,... ở trẻ em. Bất thường cấu trúc mũi: lệch vách ngăn, khối u,... những nguyên nhân này nếu không được phát hiện và điều trị sớm có thể gây nghẹt mũi kéo dài, có thể dẫn tới những bệnh khác do ứ đọng dịch mũi lâu ngày như viêm họng mạn tính, viêm xoang, viêm thanh quản,... Chấn thương vùng mặt, mũi có thể gây tụ máu trong mũi, sưng nề niêm mạc mũi dẫn tới nghẹt mũi. Thậm chí cục máu đông trong mũi nếu không được loại bỏ cũng có thể cản trở gây nghẹt mũi. Những yếu tố thuận lợi dễ gây nghẹt mũi Những yếu tố này khiến cho niêm mạc mũi của bạn dễ bị tổn thương hơn, tạo điều kiện cho mầm bệnh xâm nhập và gây nên bệnh. Môi trường sống ô nhiễm: nhiều khí thải, khói bụi trong không khí sẽ khiến mũi phải làm việc nhiều hơn để lọc sạch, khi chúng bị giữ lại trong mũi nhiều dễ làm tổn thương niêm mạc, đồng thời bản thân những chất độc hại này cũng trực tiếp gây bệnh cho mũi và đường hô hấp. Sống và làm việc trong phòng có điều hòa khiến mũi bị khô, các tuyến tiết nhầy giảm hoạt động nên sự bảo vệ niêm mạc mũi kém đi. Thời tiết thay đổi thất thường, nhất là vào mùa lạnh, khô làm gia tăng các bệnh đường hô hấp. Vệ sinh mũi không đúng cách, nhất là trẻ nhỏ thường xuyên ngoáy mũi vừa làm tổn thương mũi, vừa đưa thêm vi khuẩn từ bên ngoài vào, dẫn đến viêm mũi. Sức đề kháng suy giảm: khi bạn đang có bệnh khác trong người như đái tháo đường, nguy cơ bị nghẹt mũi cũng như các bệnh khác sẽ tăng lên do chức năng miễn dịch không được đảm bảo. Tình trạng nghẹt mũi ngày càng gia tăng do sự ô nhiễm ngày càng nặng nề của môi trường cũng như sự thay đổi về cách sống: sử dụng nhiều điều hòa,... Tuy nhiên, khi hiểu được những nguyên nhân cũng như yếu tố thuận lợi như trên, bạn có thể lựa chọn cho mình những cách phòng bệnh phù hợp, điều quan trọng là nâng cao sức đề kháng và hạn chế những nguyên nhân và yếu tố nguy cơ có thể xảy ra. >>> Tham khảo thêm bài viết: Cách chữa chứng nghẹt mũi hiệu quả
Mẹo trị nghẹt mũi cho bé
Nghẹt mũi tuy không phải là một bệnh nặng, tuy nhiên, nếu như không điều trị kịp thời, nghẹt mũi có thể gây ra những phiền toái cho người mắc, thậm chí có thể là nguyên nhân gây ra một số bệnh mãn tính. Do đó, điều trị nghẹt mũi kịp thời luôn là điều cần thiết, nhất là trị nghẹt mũi ở trẻ em. Mẹo trị nghẹt mũi cho bé Hỏi: Cháu nhà tôi 3 tuổi, cháu rất hiếu động, nghịch ngợm nhưng rất hay bị nghẹt mũi, điều đó khiến cháu trở nên dễ cáu và bực bội. Tôi cũng được biết rằng không nên lạm dụng thuốc, nhất là thuốc kháng sinh, do vậy tôi rất lo lắng, không biết làm cách nào để khắc phục tình trạng này của cháu. Mong bác sỹ cho tôi lời khuyên. Xin cảm ơn! (Chị Trần Thị Kim, Từ Liêm, Hà Nội). Trả lời: Chào chị! Trường hợp cháu nhà chị cũng giống rất nhiều em bé khác ở lứa tuổi này, thường xuyên bị ngạt tắc mũi, viêm mũi dị ứng khiến cha mẹ lo lắng. Để giải quyết dứt điểm tình trạng này, chị nên đưa bé đến các cơ sở y tế để tìm xem bé có nguyên nhân đặc biệt nào khiến cho bệnh tái diễn nhiều lần như vậy không, ví dụ như đó có thể là biểu hiện của bệnh viêm xoang hay viêm mũi mạn tính,... khi đó cần phải điều trị bệnh gốc. Trong trường hợp bé chỉ ngạt mũi đơn thuần do cảm lạnh, nhiễm virus thông thường hoặc hít phải khói bụi gây kích ứng mũi thì chị có thể áp dụng một số cách sau để giảm bớt sự khó chịu cho bé. >>> Mời chị Kim và độc giả tham khảo thêm: Mẹo trị viêm mũi dị ứng cho bé Xông hơi Hơi nước nóng có thể làm loãng các chất dịch tiết hình thành trong mũi trẻ, giúp đường thở thông thoáng và trẻ dễ thở hơn. Chị xả nước nóng ra một chiếc chậu (xô), bế bé hoặc cho bé tự ngồi cạnh chậu nước để bé hít được hơi nước nóng bốc lên, mẹ chú ý tránh để bé tiếp xúc trực tiếp với nước nóng có thể gây bỏng. Chị có thể bỏ thêm một chút muối trắng vào chậu nước hoặc đun nước nóng với một số loại thảo dược như kinh giới, bạc hà, lá bưởi,... cũng có tác dụng tốt. Tuy nhiên, cần chú ý nhiệt độ nước và nồng độ, tránh để nước quá nóng hoặc quá đậm đặc có thể khiến cháu khó chịu hơn. Nước muối Đây là phương pháp phổ biến và khá an toàn để chữa ngạt mũi cho bé. Chị có thể mua nước muối sinh lý, nước muối biển tại các hiệu thuốc hoặc tự pha tại nhà. Nếu tự pha, chị hòa tan nửa thìa cà phê muối với khoảng ¼ lít nước để nước muối có nồng độ tương đương nước muối sinh lý bình thường. Sau đó, chị rửa mũi cho bé bằng cách nhỏ nước muối vào từng bên mũi, dặn bé hít nhẹ rồi xì ra, cũng từng bên một. Trước khi nhỏ mũi vào bên còn lại, chị nhớ lau sạch đầu ống thuốc nhỏ mũi vì vòi ống thuốc có thể đã bị nhiễm khuẩn. Cho trẻ uống nhiều nước Nước giúp làm loãng chất nhầy trọng mũi bé, đồng thời cuốn trôi dịch mũi đã chảy xuống vùng hầu họng của trẻ, khiến trẻ thấy dễ chịu hơn. Ngoài ra, uống nước giúp bé đỡ bị khô miệng họng do việc thở bằng miệng gây ra. Chị có thể cho bé uống thêm nước, sữa, nước canh, nước hoa quả, ăn thêm các loại trái cây nhiều nước như cam, quýt,... Những loại hoa quả này ngoài bổ sung nước còn tăng cường vitamin C, giúp nâng cao sức đề kháng cho bé. Kê gối cao và day cánh mũi khi bé ngủ Ban đêm, mũi thường tiết ra nhiều dịch hơn, cùng với việc bé nằm đầu thấp khiến dịch mũi không chảy được xuống phía dưới, bị ứ lại, gây ra ngạt mũi nặng nề hơn. Để làm giảm sự khó chịu này, chị có thể kê thêm một gối khi bé nằm, chú ý kê cả phần lưng và vai để thân mình tạo một góc so với mặt giường, tránh việc chỉ kê đầu cao khiến trẻ bị đau mỏi cổ, vai khi thức dậy. Cùng với đó, chị có thể dùng mu 2 bàn tay day day cánh mũi cho bé để bé dễ chịu hơn, đi vào giấc ngủ nhanh và ngủ ngon hơn. Những điều không nên làm Chị rất đúng khi hiểu rằng dùng không nên lạm dụng thuốc, nhất là thuốc kháng sinh vì điều này thậm chí có thể gây hại cho bé. Kháng sinh thường không có tác dụng trong các trường hợp cảm lạnh do virus thông thường nên sử dụng kháng sinh không phải cách hay, trong khi việc dùng kháng sinh bừa bãi sẽ gây nên tình trạng kháng thuốc ở trẻ. Một điều nữa cũng nên tránh đó là dùng miệng hút mũi cho bé. Nhiều bà mẹ đã dùng cách này khi bé không tự xì mũi được mà không có dụng cụ hút mũi. Tuy nhiên điều này có thể mang thêm mầm bệnh cho bé. Mẹ có thể sẽ mang mầm bệnh từ mũi bên này sang mũi bên kia của trẻ, hoặc lây cho trẻ những vi khuẩn đang có trong miệng của mẹ, như vậy lại khiến cho tình trạng của bé nặng thêm lên. Bên cạnh việc điều trị cho bé, chị nên áp dụng đồng thời các biện pháp phòng bệnh như mặc đủ ấm cho cháu, vệ sinh mũi miệng hàng ngày, ăn uống đủ chất để tăng sức đề kháng,... nhằm giúp cháu sớm khỏi bệnh. Khi thấy cháu có các biểu hiện nặng lên như sốt, khó thở thì chị cần cho cháu tới bệnh viện để kiểm tra. >>> Có thể bạn quan tâm: Triệu chứng bệnh viêm mũi dị ứng ở trẻ Chúc cháu nhà chị khỏe mạnh!
Phòng tránh và chăm sóc bé bị viêm mũi dị ứng
Bệnh Viêm mũi dị ứng ở trẻ nhỏ, dễ dẫn tới những biến chứng nguy hiểm, trẻ có thể bị viêm tai giữa, hen phế quản. Viêm tai giữa có thể gây nhiều hậu quả nghiêm trọng ở trẻ như gây thủng màng nhĩ, làm giảm sức nghe; hen phế quản sẽ làm hạn chế khả năng thở của trẻ, trẻ chậm phát triển. Nếu trẻ không may bị viêm mũi cần điều trị ngay để tránh những hậu quả nghiêm trọng về sau. Nguyên nhân gây viêm mũi dị ứng có thể do cơ địa dị ứng, nhiễm trùng (huyết nhiệt); dị ứng do trời lạnh, thời tiết thay đổi (phế hư) dễ gặp phải các tác nhân phong hàn, phong nhiệt, nhiệt độc mà gây ra bệnh. Triệu chứng dễ nhận thấy của viêm mũi dị ứng là ngứa mũi, hắt hơi nhiều, ngạt thở, nước mũi trong hoặc có mủ đặc quánh, đau đầu, mờ mắt. Trường hợp có vách ngăn, cong vẹo hay các cục thịt thừa thì bị ngạt nhiều, khó thở, tai ù. Một khi nặng, bệnh dễ biến chứng thành hen phế quản, hen suyễn, viêm họng hạt, viêm amydan… hay bị đau đầu, mất ngủ. Bệnh sẽ khó chữa hơn. Vì tai, mũi, họng thông nhau nên khi chữa bệnh viêm mũi dị ứng cần phải chữa toàn diện mới khỏi. Nếu bạn đã chữa Tây y nhiều mà không được, hãy thử chuyển sang y học cổ truyền xem sao. Đông y có nhiều bài thuốc trị viêm mũi dị ứng, được chế thành dạng thuốc bột hoặc thuốc nhỏ giống thuốc nhỏ mũi rất dễ sử dụng cho trẻ em. Bạn có thể tìm các địa chỉ uy tín để mua. Những trẻ nào có nguy cơ phát triển bệnh viêm mũi dị ứng? Một số yếu tố có thể làm tăng nguy cơ phát triển chứng rối loạn do dị ứng. Các yếu tố nguy cơ phát triển bệnh dị ứng bao gồm: Lịch sử gia đình có người mắc bệnh dị ứng như cha mẹ hoặc anh chị em ruột (lịch sử gia đình về bệnh dị ứng ở cả cha và mẹ hoặc cha mẹ và anh chị em ruột có liên quan với nguy cơ mắc bệnh) Sử dụng sữa ngoài hoặc sản phẩm từ đậu nành, hay công thức sữa bò trước 3-4 tháng tuổi sẽ tăng nguy cơ eczema và dị ứng thức ăn. Cho trẻ ăn thức ăn đặc trước 3-4 tháng tuổi cũng tăng nguy cơ eczema và dị ứng thức ăn. Sinh vào mùa xuân cũng có thể là một yếu tố nguy cơ dẫn tới bệnh viêm mũi dị ứng theo mùa. Tiếp xúc thụ động với khói thuốc lá (nguy cơ gia tăng các triệu chứng hô hấp) Cách chăm sóc trẻ, phòng viêm mũi dị ứng Khi thời tiết thay đổi cần giữ ấm khi trời trở lạnh. Giữ gìn vệ sinh nhà cửa, nơi ngủ. Không dùng tay ngoáy mũi để tránh tổn thương niêm mạc mũi. Hàng ngày dùng nước ấm hoặc nước muối sinh lý để vệ sinh, rửa mũi. Vệ sinh mũi giúp loại bỏ gỉ mũi, chất nhầy, giúp ngăn ngừa và góp phần tránh các bệnh viêm nhiễm hô hấp như: Viêm mũi, nghẹt mũi, hắt xì và viêm xoang. Khi thấy viêm mũi kéo dài trên 7 ngày hoặc có triệu chứng nặng hơn như đau tai, khàn tiếng, khó thở phải kịp thời đưa trẻ đến cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị. Để hạn chế bệnh viêm mũi dị ứng ở trẻ, bạn cần đặc biệt lưu ý: Cho trẻ mặc ấm, giữ không cho bị lạnh ngực, tránh nơi gió lùa. Không để chân trẻ bị ẩm ướt hoặc bị lạnh, nhất là khi đi ngủ. Tăng cường dinh dưỡng, nhất là cho trẻ ăn các thức ăn nóng. Cần vệ sinh răng miệng cho trẻ thường xuyên để tránh nhiễm trùng. Khắc phục triệt để thói quen ngoáy mũi và mút tay của trẻ. Theo dõi và thực hiện theo đúng chỉ định của bác sĩ tránh để những biến chứng không đáng có xảy ra khi trẻ mắc bệnh. Phòng ngừa viêm mũi dị ứng cho trẻ Tăng cường cho trẻ ăn nhiều rau xanh, hoa quả tươi để bổ sung vitamin cho trẻ, nếu cần có thể cho uống bổ sung Vitamin C để giúp bé tăng cường sức đề kháng. Quanh nhà nên hạn chế trồng hoa. Không nên nuôi chó mèo trong nhà, hạn chế đến mức tối đa không để cho trẻ tiếp xúc với các loại vật nuôi. Cần vệ sinh định kỳ chăn, ga, gối, đệm, thảm, rèm, vải bọc ghế, bọc đệm. Nhà ở cần thoáng mát, sạch sẽ tránh ẩm ướt để hạn chế nấm mốc phát triển. Cần vệ sinh răng miệng hàng ngày, nhất là đánh răng sau khi ăn, trước và sau khi ngủ dậy. Tránh để trẻ tiếp xúc với khói thuốc, hạn chế tiếp xúc với khói bụi. Những lúc giao mùa, thời tiết thay đổi từ nóng sang lạnh cần giữ ấm cơ thể cho trẻ, nhất là vùng cổ, mũi và đôi chân. Dùng nước muối sinh lý hay là nước biển phun sương rửa mũi cho trẻ hàng ngày, nhất là lúc đi ngoài đường vừa về đến nhà. Lời khuyên dành riêng cho trẻ sơ sinh Cho con bú hoàn toàn bằng sữa mẹ trong bốn đến sáu tháng đầu tiên, hoặc sử dụng sữa công thức ít gây dị ứng, có thể giúp ngăn ngừa viêm da dị ứng và dị ứng sữa. Những thức ăn rắn nên cho trẻ làm quen dần dần, tránh cho trẻ ăn quá sớm Giảm tiếp xúc với một số chất gây dị ứng như bụi, có thể ngăn ngừa viêm mũi dị ứng hoặc hen suyễn triệu chứng. Tránh cho trẻ sống ở nơi có nhiều khói thuốc, môi trường ô nhiễm để hạn chế ảnh hưởng đến hệ hô hấp của trẻ. Hãy để bé yêu của bạn được bảo vệ và phát triển toàn diện bạn nhé! Ngoài ra, bạn cũng có thể xem thêm nội dung Thuốc chữa viêm mũi dị ứng của Xoang Bách Phục để có thêm thông tin hữu ích nhé! Xoangbachphuc.vn
Viêm xoang, viêm mũi - Sơ sểnh là bệnh
Nhiều người vẫn lầm tưởng Viêm xoang, viêm mũi chỉ xảy khi trời lạnh. Thực tế những bệnh này tái phát mạnh mỗi khi thời tiết thay đổi bất kể mưa hay nắng, nóng hay lạnh. Và đặc biệt bệnh phát sinh phần lớn do thói quen sinh hoạt và điều kiện môi trường sống. Tỷ lệ người mắc viêm xoang, viêm mũi ngày càng tăng (chiếm khoảng 5% dân số). Trong đó người lớn dễ mắc hơn trẻ em và tỉ lệ nam nữ mắc nhiều như nhau. Với điều kiện thời tiết thay đổi thất thường như hiện nay, cộng thêm ô nhiễm môi trường, khí hậu đã tạo điều kiện cho bệnh phát triển hơn. Có thể bạn quan tâm: Bài thuốc chữa viêm xoang Ai cũng có thể mắc viêm xoang, viêm mũi dị ứng Những người dễ bị mắc viêm xoang, viêm mũi nhất là những người có cơ địa dị ứng. Họ là những người mẫn cảm với một chất nào đó, thường là hóa chất, thức ăn biển, phấn hoa, động vật, nấm mốc, bụi phòng… Các chất này sẽ làm cơ thể xảy ra phản ứng dị ứng, gây ra niêm mạc mũi phù nề, bít tắc lỗ thông xoang, dẫn đến viêm xoang. Bệnh tái phát mỗi lần người bệnh tiếp xúc với các yếu tố gây mẫn cảm. Viêm xoang, viêm mũi còn rất dễ xảy ra ở một số đối tượng thường xuyên làm việc ở trong môi trường khói bụi: mỏ than, nhà máy dệt, công trường xây dựng…hoặc hay phải tiếp xúc với không khí ô nhiễm, bụi, khói bếp, thuốc lá, ao hồ dơ bẩn, hồ tắm không vệ sinh...Môi trường này chứa nhiều vi khuẩn, vi khuẩn vào mũi gây viêm mũi, và sau đó chuyển thành viêm xoang. Môi trường khói bụi làm tăng nguy cơ mắc bệnh Đối tượng là nhân viên văn phòng mắc bệnh xoang cũng đang có xu hướng tăng nhanh. Nguyên nhân là khi ngồi trong phòng thường bật điều hòa liên tục,người thích nóng, người thích lạnh. Chưa kể nhiệt độ trong phòng cũng chênh lệch nhiều với nhiệt độ ngoài trời. Vì vậy dễ dẫn đến cảm cúm, hắt hơi, sổ mũi. Lâu dần có thể chuyển thành viêm xoang. Ngày càng có nhiều nhân viên văn phòng mắc bệnh Người cao tuổi, trẻ em, người ốm…là những người có sức đề kháng kém, cơ thể không đủ sức đề kháng chống lại vi khuẩn, do đó rất dễ bị viêm xoang. Bệnh nhân thường bị viêm xoang kèm theo viêm các bộ phận khác. Trước những biến đổi môi trường, khí hậu không tốt như hiện nay, bạn cần chú ý giữ gìn vệ sinh đường hô hấp và bảo vệ cơ thể tránh khỏi các tác nhân có thể gây bệnh xoang. Nên nhớ rằng bất kể ai cũng có thể trở thành nạn nhân của viêm xoang, viêm mũi dị ứng.